Günlük Piyasa Bülteni

Güncel Piyasa ve Döviz Haberleri 13/08/2024 - Salı

• Küresel mali piyasalar, geride bıraktığımız 'sert' hafta sonrasında yeni haftaya bir nebze de olsa yön bulmakta zorlanarak başladı. Takdir edeceğiniz üzere, gemi büyük bir fırtınayı atlatıp göreceli olarak daha sakin sulara ulaşsa da, henüz sütliman bir ortamdan da söz edemiyoruz. Keza, son dönemlerde ABD'de açıklanan ve ekonominin ivme kaybettiği inancını körükleyen veriler ardından piyasalar yön tayini için yarın ABD'de açıklanacak tüketici enflasyon verisinin büyük bir merakla bekliyor. İstihdam piyasasından son dönemde gelen göreceli zayıf veriler, FED'in enflasyonun belini bükmek adına faiz oranlarını gereğinden fazla yüksek tutarak bu sefer de ekonomide durgunluğa neden olarak yumuşak iniş fırsatını da kaçırdığı endişesini körükleyerek, ya da politika hatası yapmak suretiyle piyasalarda büyük bir paniğe geçen hafta neden olmuştu. 
• Gelin ilk önce yarın ABD'de açıklanacak kritik enflasyon verisi öncesi 'rakibimizi' tanıyalım. Anketlere göre, Temmuz ayında, hem manşet hem de çekirdek enflasyonda %0,2 düzeyinde bir artış beklenirken, yıllık manşet artışın %3,0'te kalması, yıllık çekirdek enflasyonun ise %3,2'ye yavaşlayacağı öngörülüyor. Beklentilerden daha zayıf bir veri, FED'in artık enflasyonla savaşında zafer ilan etmesi için yeterli olabileceği gibi, en az 25 baz puan faiz indiriminin de kapısını aralayacak. Madalyonun diğer tarafı ise piyasaların kafasının iyice bulanacağını peşinen altını çizelim! Bu sabah faiz vadeli kontratlarına göre, 18 Eylül olağan FED faiz toplantısına yönelik 50 baz puan faizi indirimine %50 ihtimal tanınırken, yılın son üç toplantısına yönelik beklenti ise 100 baz puan olarak görülüyor.  
• Türkiye cephesinde ise havanın bir miktar da olsa 'tatsız' olduğunu itiraf etmek gerekiyor. Enflasyonu (hastalık) yenmek adına uygulanan antibiyotik tedavisi (faiz) bünyede başka sorunlara neden olmaya başladı. Talebi frenleyip, fiyat artış hızını yavaşlatmayı hedefleyen dezenflasyonist politikalar, uzun bir süre uygulanınca bu sefer de reel sektör üzerinde sorun (yan etki) yaratmaya başladı. Banka bilançolarında kâr rakamları kafaları kurcalarken, açıklanan veriler de reel sektörün her geçen gün biraz daha baskı altında kalmaya başladığını gösteriyor. Şöyle ki, karşılıksız çekin toplam ibraz edilen çek stoku içindeki payı Temmuz ayında %2,6 ile son 5 yılın en yüksek seviyesine gelirken, Türkiye Bankalar Risk Merkezi verilerine göre kredi kartını borcunu ödemeyenler sayısı %100 artarak (bir önceki yıla göre) 142bine yükseldi! Enflasyonla mücadeleyi sadece TCMB'nin sırtına yüklemek ve reel sektörde filizlenen sorunları göz ardı etmemek gerekiyor. Lâkin, enflasyonu dizingilerken bu yan etkileri de kaçınılmaz olduğunun altını çizmek gerekiyor. 
• Mesela dün bültenimizde ekonomideki ivme kaybından söz ederken, sanayi üretimi yıllık bazda daraldığını, büyümenin öncü göstergesi olan PMI verilerinin ise sektördeki yavaşlamanın beşinci ayına girdiğine işaret ettiğini paylaşmıştık. Dün TÜİK tarafından açıklanan verilere göre, Haziran ayında işsizlik oranı %9,2 ile bir önceki aya göre 0,7 puan artış gösterirken, atıl işgücü oranı, bir önceki aya göre 3,8 puan artarak %29,2 seviyesine yükselmek suretiyle rekor kırdı! Sıkı para politikasının etkisi işgücü verilerinde de kendisini gösterirken, uygulanan antibiyotik tedavisinin yan etkileri makroekonomik verilere sirayet etmeye devam ediyor. Bu verilerin ışığında mevcut olan limoni hava dün de kendisini gösterdi. Enflasyonla mücadele kapsamında uygulanan politikaları reel sektör finansalları üzerinde yarattığı baskı ile hisse senetleri dün olumlu başladığı günü %0,8 oranında kayıpla tamamladı. Antibiyotik tedavisinin faydalarını görülmeden, hisse senetleri cephesinde sabırlı olunması gerektiğini düşünüyoruz. USDTRY kuru 33,50-33,60 band aralığında; CDS risk primi ise 277 baz puanda sakin seyrini dün de korumaya devam etti. 
• Küresel tarafta ise gemi ara ara dalgalarla boğuşmaya devam etse ise toparlanma eğilimi devam ediyor. ABD TÜFE verisi öncesinde dün ABD borsaları geceyi neredeyse yatay bir seyirle tamamladı. Bekle ve gör stratejisinin piyasa oyuncularını motive ettiğini düşünüyoruz. Yeni gün başlangıcında, geçen hafta pazartesi günü %12,4 gerileyen ve türbülanstan en çok etkilenen Japon borsası Nikkei bu sabah %2,6 ile yükselerek geçen hafta genelinde sergilediği tepki alımları ile kayıplarının telafi etti. ABD borsalarını da vadeli işlemlerinde hafif çapta da olsa artılar göze çarpıyor.  
• İran'ın İsrail'e yönelik misilleme adımı yüksek perdeden konuşulmaya devam ederken, Çin devlet başkanı Xi, İran'ın kendini savunma özgürlüğünü destekliyoruz dedi. Jeopolitik riskler gölgesinde altının ons 2,475 dolar ile tarihi zirvesine çok yaklaştı. OPEC'in arz uyarısına karşın jeopolitik risklerin de gölgesinde Brent cinsi ham petrolün varil fiyatı 82 dolar seviyesine kadar yükseldi (geçen hafta 75 dolar seviyesinde idi.). Avrupa'da doğal gaz fiyatları, Rusya ve Ukrayna ordusu arasında Suca şehrini de içeren Kursk bölgesinde başlayan çatışmalar sonrası tırmanan jeopolitik gerilimin etkisiyle 42 EUR/MWh ile son on ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Para birimleri cephesinde doların bir tık da olsa değer kaybettiği ve EURUSD paritesinin yeniden 1,0950 seviyesine dayandığını not edelim. 
• Bugünün veri takviminde Türkiye cephesinde Haziran ayı ödemeler dengesi istatistikleri takip edilecek. Çarşamba günü ABD'de yayınlanacak tüketici enflasyonu öncesinde bugün üretici enflasyonunu takip edeceğiz. Cumhuriyetçi başkan adayı Trump'ın milyarder girişimci Elon Musk ile röportajı, birçok kullanıcının canlı yayına erişmesini engelleyen teknik sorunların neden olduğu uzun bir gecikmenin ardından dün akşam sosyal medya platformu X'te 1,3 milyondan daha çok kişinin dikkatini çekti. Musk, teknik sorunlar nedeniyle siber saldırıları suçladı! 
• 2024 Paris Olimpiyatları kısa da olsa yer vererek bülteni bugün de sonlandırmak isterim. 2024 Paris Olimpiyatları, hem ekonomik hem de sportif açıdan önemli başarılarla tamamlandı. Tahminlere göre, Olimpiyatlar Paris ve çevresine 8-9 milyar EUR civarında ekonomik kazanç sağladı. Turizm, inşaat ve organizasyon gibi sektörler bu ekonomik katkının ana unsurları oldu. Olimpiyatlar boyunca Paris'e gelen turistlerin harcamalarının toplamda 2,6 milyar EUR'yu bulduğu tahmin ediliyor. Bu artış, Fransa'nın üçüncü çeyrekte ekonomik büyümesine yaklaşık %0,4 oranında katkı yapması bekleniyor.
• Amerika Birleşik Devletleri en çok madalya kazanan ülke oldu ve özellikle yüzme, atletizm gibi ana spor dallarında büyük başarılar elde ederken, Çin ve Birleşik Krallık da madalya sıralamasında üst sıralarda yer aldı. Paris 2024, tam cinsiyet eşitliği sağlanan ilk Olimpiyatlar olarak tarihe geçti. Toplamda 10,500 sporcunun katıldığı bu oyunlarda kadın ve erkek sporcuların sayısı eşit olarak belirlendi.   
• Buse Çalışkan, Paris 2024 Olimpiyatları'nda Türkiye adına yarışan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin milli atleti olarak önemli bir performans sergiledi. Kadınlar yüksek atlama finaline katılan Buse Çalışkan, finalde 1,86 metre ile yarışmayı 10. sırada tamamladı. Bu sonuç, olimpiyat seviyesindeki zorlu rekabet ortamında dikkate değer bir başarı olarak değerlendirildi. Elemelerde 1,92 atlayan Buse’ye "yüksek ki yerin burası değil" mesajını kalbimizden gönderiyoruz.
• Yusuf Dikeç, 2024 Paris Olimpiyatları'nda Türkiye'yi temsil eden en tanınmış sporculardan biri olarak büyük bir başarıya imza attı. 51 yaşındaki deneyimli atıcı, Paris'te düzenlenen oyunlarda, 10 metre havalı tabanca karışık takım yarışmasında Sevval İlayda Tarhan ile birlikte gümüş madalya kazandı. Dikeç'in bu başarısı, onun olimpiyat kariyerindeki en önemli anlardan biri oldu ve bu performansıyla hem Türkiye'de hem de uluslararası arenada büyük bir ilgi topladı. Dikeç'in sakin ve rahat tavırları sosyal medyada viral hâle geldi. Bu başarı, Yusuf Dikeç'in uzun yıllara dayanan tecrübesini ve sporculuğunu bir kez daha gözler önüne serdi.
• Amatör de olsa her gün aktif olarak spor yapan ve özellikle yarı maraton koşan bir kişi olarak, Hollandalı atlet Femke Bol'un muhteşem performansının altını çizmem gerekiyor. Bol, özellikle 4x400 metre karışık bayrak yarışında takımını altın madalyaya taşıyan son derece etkileyici bir performans sergiledi. Yarışın son ayağında aldığı bayrağı, dördüncü sıradan birinci sıraya yükselterek takımını zaferle buluşturdu. Bu performansı, Femke Bol'u olimpiyat tarihinin en dikkat çekici sporcularından biri hâline getirdi.  
• Kadınlar Maratonununda Sifan Hassan, son metrelerde Etiyopyalı Assefa önünde muhteşem bir sprint ile altın madalya kazanarak bu alandaki başarısını taçlandırdı. Bu zafer, Olimpiyat rekoru olan 2:22:55'lik bir süreyle geldi. İsveç’ten Armand Duplantis, erkekler sırıkla atlamada 6,25 ile dünya rekoru kırdı.
• Simone Biles, mental sağlık sorunları nedeniyle Tokyo 2020'de birkaç etkinlikten çekildikten sonra jimnastiğe muhteşem bir dönüş yaptı ve denge aletinde altın madalya kazandı. Onun bu yolculuğu ve dayanıklılığı, dünya çapında milyonlarca insana ilham verdi.